Διαθήκη στην Ελλάδα: Τι Πρέπει να Γνωρίζουν οι Κάτοικοι Εξωτερικού με Ακίνητη Περιουσία

Για τους ομογενείς ή τους αλλοδαπούς κατοίκους του εξωτερικού που διαθέτουν ακίνητα στην Ελλάδα, η πρόβλεψη για την τύχη της περιουσίας μετά τον θάνατο αποτελεί μια σημαντική και υπεύθυνη πράξη. Η σύνταξη διαθήκης είναι το πλέον ασφαλές νομικό εργαλείο που εξασφαλίζει ότι η περιουσία θα μεταβιβαστεί σύμφωνα με την επιθυμία του διαθέτη. Στην Ελλάδα, η πιο ασφαλής και ευρέως χρησιμοποιούμενη μορφή είναι η δημόσια διαθήκη, που συντάσσεται ενώπιον συμβολαιογράφου.

Τι είναι όμως η δημόσια διαθήκη;

Η δημόσια διαθήκη είναι η επίσημη μορφή διαθήκης που συντάσσεται από συμβολαιογράφο στην Ελλάδα, παρουσία τριών μαρτύρων. Ο διαθέτης δηλώνει τη βούλησή του στον συμβολαιογράφο, ο οποίος καταχωρεί το περιεχόμενο της διαθήκης σε δημόσιο συμβολαιογραφικό έγγραφο.

Η διαδικασία περιλαμβάνει τα εξής στάδια: Ο διαθέτης, κάτοχος ακινήτων στην Ελλάδα, επικοινωνεί είτε ο ίδιος είτε με τη βοήθεια του δικηγόρου του με τον συμβολαιογράφο της επιλογής του, ο συμβολαιογράφος συντάσσει το κείμενο της διαθήκης σύμφωνα με τις οδηγίες του διαθέτη. Το τελικό κείμενο αναγιγνώσκεται παρουσία του διαθέτη και τριών μαρτύρων (ή μόνο με συμβολαιογράφο και έναν έμπιστο συνεργάτη, αν υφίστανται λόγοι μυστικότητας). Η διαθήκη υπογράφεται από τον διαθέτη, τον συμβολαιογράφο και τους μάρτυρες.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως η δημόσια διαθήκη φυλάσσεται από τον συμβολαιογράφο στο αρχείο του, ενώ καταχωρείται στο Ειδικό Μητρώο Διαθηκών που τηρείται ηλεκτρονικά από την Ένωση Συμβολαιογράφων Ελλάδος. Η διαθήκη δεν ανοίγεται ούτε γνωστοποιείται κατά τη διάρκεια της ζωής του διαθέτη.

Τι συμβαίνει μετά τον θάνατο του διαθέτη;

Μετά τον θάνατο, η διαθήκη: αναζητείται από συγγενείς ή τον πληρεξούσιο του διαθέτη στο Ειδικό Μητρώο Διαθηκών, ανοίγεται και δημοσιεύεται με πράξη του Πρωτοδικείου στην αρμόδια περιοχή (συνήθως εκεί όπου πέθανε ο διαθέτης), κατατίθεται στο Υποθηκοφυλακείο ή στο Κτηματολόγιο για τη μεταγραφή της κληρονομιάς και ακολουθείται η φορολογική διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι κάτοικοι του εξωτερικού να μην βασίζονται μόνο στη διαθήκη που έχουν συντάξει στη χώρα κατοικίας τους. Η διαθήκη πρέπει να είναι σύμφωνη με την ελληνική νομοθεσία και να αφορά ρητά τα ελληνικά ακίνητα. Ιδανικά, συντάσσεται ξεχωριστή διαθήκη στην Ελλάδα για την ακίνητη περιουσία.

Ολοκληρώνοντας θα λέγαμε πως η σύνταξη διαθήκης μέσω συμβολαιογράφου στην Ελλάδα αποτελεί ασφαλή, νόμιμη και διαφανή διαδικασία για την ορθή μεταβίβαση περιουσίας. Ιδίως για τους κατοίκους εξωτερικού, είναι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλίσουν ότι τα ακίνητά τους θα περιέλθουν στους συγγενείς που επιθυμούν, χωρίς αμφισβητήσεις, καθυστερήσεις ή νομικές εμπλοκές.